The Gurbani Indicates that as is the mind’s intellect (ਅਕਲ, ਬੁੱਧਿ…), that comes forth (becomes manifest, apparent, evident, ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਜਾਣਾਂ, ਫਲ ਲੱਗਣਾਂ…). That is, mere words of mouth by themselves are of no use. For example, if we have something else inside and we say something else on the outside, that sort of conduct is useless – ਪਉਣ ਵਤ, ਵਿਅਰਥ, ਫਜੂਲ, ਬੇਕਾਰ, ਬਿਰਥਾ…). This is the Gurbani’s edict.
- ਜੋ ਜੀਇ ਹੋਇ ਸੁ ਉਗਵੈ ਮੁਹ ਕਾ ਕਹਿਆ ਵਾਉ ॥: Jo jeei hoi su ougavai muh kaa kahiaa vaaou (sggs 474).
Why is it of no use (ਪਉਣ ਵਤ, ਵਿਅਰਥ, ਫਜੂਲ, ਬੇਕਾਰ, ਬਿਰਥਾ…)? The Gurbani answers in the next verse. That is, if one were to sow the seed of poison (love or hunger of Maya, Mayaic efforts or deeds…), then he should not expect Amrit (Naam) to grow from that seed of poison!!!!
- ਬੀਜੇ ਬਿਖੁ ਮੰਗੈ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਵੇਖਹੁ ਏਹੁ ਨਿਆਉ ॥੨॥: Beeje bikhu mangai amritu vekhahu ehu niaaou (sggs 474).
Similarly, Bhagat Fareed Sahib says that if one is to sow Kikkar (“ਕਿਕਰਿ”: a tree with long thorns and very tiny leaves), then he should not wish grapes! Or, if one is to spin wool, then he should not wish to wear silk!
- ਫਰੀਦਾ ਲੋੜੈ ਦਾਖ ਬਿਜਉਰੀਆਂ ਕਿਕਰਿ ਬੀਜੈ ਜਟੁ ॥ ਹੰਢੈ ਉਂਨ ਕਤਾਇਦਾ ਪੈਧਾ ਲੋੜੈ ਪਟੁ ॥੨੩॥: Freedaa lorhai daakh bijaureeaan kikkari beejai jattu. Handhai ounn kataaidaa paidhaa lorrai patu (sggs 1379).
Clearly, as indicated by the Gurbani, we are shaped by our mind’s intellect (ਅਕਲ, ਬੁੱਧਿ..).
- ਜੈਸਾ ਸੇਵੈ ਤੈਸੋ ਹੋਇ ॥੪॥: Jaisaa sevai taiso hoi (sggs 223).
- ਜੇਹੀ ਸੁਰਤਿ ਤੇਹਾ ਤਿਨ ਰਾਹੁ ॥: Jehee suriti tehaa tin raahu (sggs 25).
- ਮਨ ਕਾ ਕਹਿਆ ਮਨਸਾ ਕਰੈ ॥: Man kaa kahiaa manasaa karai (sggs 832).
Simply put, as is the mind, that we become. The Gurbani says:
- ਜਿਤੁ ਲਾਗੋ ਮਨੁ ਬਾਸਨਾ ਅੰਤਿ ਸਾਈ ਪ੍ਰਗਟਾਨੀ ॥: Jitu laago manu baasanaa anti saaee prgataanee: That Vaasanaa, to which the mind is attached, at the end, becomes manifest (sggs 242).
- ਬੀਜੁ ਬੋਵਸਿ ਭੋਗ ਭੋਗਹਿ ਕੀਆ ਅਪਣਾ ਪਾਵਏ ॥: Beeju bovasi bhog bhogahi keeyaa apanaa pavae (sggs 705).
- ਖੇਤਿ ਸਰੀਰਿ ਜੋ ਬੀਜੀਐ ਸੋ ਅੰਤਿ ਖਲੋਆ ਆਇ ॥: Kheti sareeri jo beejeeai so anti khaloaa aai (sggs 1417).
The Gurbani is also telling us we harvest exactly what we sow!
- ਜੇਹੀ ਮਨਸਾ ਕਰਿ ਲਾਗੈ ਤੇਹਾ ਫਲੁ ਪਾਏ ॥: Jehee mansaa kari laagai tehaa phalu paae (sggs 116).
- ਜੈਸੀ ਪਿਆਸ ਹੋਇ ਮਨ ਅੰਤਰਿ ਤੈਸੋ ਜਲੁ ਦੇਵਹਿ ਪਰਕਾਰ ॥: Jaisee piaas hoi man antar tiaso jalu devahi parkaar (sggs 504).
- ਏਕ ਨਦਰਿ ਕਰਿ ਵੇਖੈ ਸਭ ਊਪਰਿ ਜੇਹਾ ਭਾਉ ਤੇਹਾ ਫਲੁ ਪਾਈਐ ॥: Ek nadari kari vekhai sabh oopari jehaa bhaaou tehaa phalu paaeeai (sggs 602).
Also, as indicated by the following verses of the Gurbani (and many more), mere talking or mere spoken words by themselves will not do the trick!
- ਮਤੁ ਜਾਣ ਸਹਿ ਗਲੀ ਪਾਇਆ ॥: Matu jaan sahi galee paaiaa (sggs 24).
- ਗਿਆਨੁ ਨ ਗਲੀਈ ਢੂਢੀਐ ਕਥਨਾ ਕਰੜਾ ਸਾਰੁ ॥: Giaanu na galee-ee dhoodheeai kathanaa kararraa saar (sggs 465).
- ਗਲਂੀ ਅਸੀ ਚੰਗੀਆ ਆਚਾਰੀ ਬੁਰੀਆਹ ॥ ਮਨਹੁ ਕੁਸੁਧਾ ਕਾਲੀਆ ਬਾਹਰਿ ਚਿਟਵੀਆਹ ॥ : Galleen asee changeeaa aachaaree bureeaah. Manahu kusudhaa kaaleeaa baahari chittaveeaah (sggs 85).
No wonder the Gurbani never gets tired of telling us to mend our mind or intellect (ਅਕਲ, ਬੁੱਧਿ…) – replace it with the Aatam-Giaan (Spiritual Wisdom) of the Gurbani.
The sowing of the “poison” (love or hunger of Maya, Mayaic efforts or deeds…) ends when the mind unbrokenly remains established in the Aatam-Giaan (Spiritual Wisdom, ਉੱਚ-ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੂਝ…) of the Gurbani.
- ਗਿਆਨੁ ਭਇਆ ਤਹ ਕਰਮਹ ਨਾਸੁ ॥੩॥: Giaan bhaiaa tah karmah naas (sggs 1167).
In other words, as the Gurbani indicates, one’s false or unripe intellect (ਹੋਛੀ ਅਕਲ, “ਬੁਧਿ ਕਾਚੀ”) must change.
- ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਬੁਧਿ ਹਰਿ ਲਈ ਮੇਰੀ ਬੁਧਿ ਬਦਲੀ ਸਿਧਿ ਪਾਈ ॥੨॥੨੧॥੭੨॥: Kahi Kabeer budhi hari laee meree budhi badalee sidhi paaee (sggs 339).
- ਮਨਮੁਖ ਬੁਧਿ ਕਾਚੀ ਮਨੂਆ ਡੋਲੈ ਅਕਥੁ ਨ ਕਥੈ ਕਹਾਨੀ ॥: Manmukh budhi kaachee manooaa dolai akathu n kathai kahaanee (sggs 1233).
In short, the bottom line (ਮੁੱਕਦੀ ਗੱਲ) is that the Mayaic Budhi needs to be transmuted (“ਬੁਧਿ ਬਦਲੀ”) to the Gurbani’s Divine Knowledge (Prachand Giaan of the Gurbani…).
- ਗਿਆਨੁ ਪ੍ਰਚੰਡੁ ਬਲਿਆ ਘਟਿ ਚਾਨਣੁ ਘਰ ਮੰਦਰ ਸੋਹਾਇਆ ॥: Giaanu prachandu baliaa ghati chaananu ghar mandar sohaaiaa (sggs 775).